چشمه
باسمه تعالی
رمضان و یاد مرگ
اعتقاد به معاد از اصول دین اسلام است. بسیاری از آیات قرآن کریم به ص.رت صریح یا ضمنی مسأله معاد و مرگ را بیان کرده و آنرا برای انسان یاد آوری می نماید. اگر ماه رمضان ماه خداست و اگر ماه رمضان ماه قرآن است باید رنگ و بوی ذکر مرگ و معد داشته باشد. از قضا چنین است....
آغاز یکی از تعقیبات نماز در ماه رمضان «اللهم ادخل علی اهل القبور السرور» است. جمله ای که انسان را با قبر و قیامت متّصل می کند و آن را در ذهن ها زنده می سازد. رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله در خطبه شعبانیه فرمودند که یا گرسنگی و تشنگی روزه به یاد گرسنگی و تشنگی روز قیامت باشید! این خود جلوه ای دیگر از یاد معاد در ماه رمضان است.
در این میان به تصویر کشیدن لحظات مرگ و برانگیخته شدن از قبر و ... در دعای ابوحمزه ثمالی قصّه ی دیگر دارد. امام سجّاد علیه السلام در این دعای پر مغز چنان مرگ و قیامت را به تصویر کشیده و مجسّم می نمایند که دل نرم و ناخودآگاه اشک از چشمان انسان سرازیر می شود از سختی های قبر و قیامت به خدا پناه می برد. فرازهای « فمالی لا ابکی ابکی لخروجی نفسی ابکی لظلمه قبری ابکی لضیق لحدی ابکی لسوال منکر و نکیر ایای ابکی لخروجی من قبری عریانا ذلیلا حاملا .ثقلی علی ظهری» که همگی بیانگر لحظات مرگ و برانگیخته شدن از قبر است، از نقاط اوج این دعای بی نظیر است.
انس با قرآن کریم دراین ماه و تدبّر درآن با توجّه به اینکه بیش ازثلث آیات قرآن به مساله مرگ و قیامت پرداخته است، خود بهانه ای دیگر است برای یاد مرگ و معاد. راستی این همه توجّه به مرگ و قیامت برای چه؟! جوابش از زبان امیر المؤمنین علیه السلام یک جمله است:« أَخْرِجُوا مِنَ الدُّنْیَا قُلُوبَکُمْ قَبْلَ أَنْ تُخْرَجَ مِنْهَا أَبْدَانُکُمْ فَلِلْآخِرَةِ خُلِقْتُم » قبل از آنکه «بدن»هایتان از دنیا بیرون رود، «دل»هایتان را از دنیا خارج کنید؛ چرا که شما برای آخرت خلق شده اید و فقط در این دنیا آزمایش می شوید...
ارشاد القلوب ج1، ص296
در این ماه که تعلّقات انسان «کمتر»، ارتباط با خدا «بیشتر» و دست و پای شیطانها «بسته تر» است، یاد مرگ تاثیر ویژه ای دارد. از آن غافل نشویم. رفتن بین الطلوعین به قبرستان مورد تاکید است.